Sytuacja rozwodu to ekspozycja jednostki na sytuację stresową. Fakt ten potęgowany jest, jeżeli między małżonkami dochodzi do zaognienia relacji, walki o majątek lub prawo do wychowywania dzieci, co może prowadzić do rozwinięcia się zespołu stresu pourazowego.
Zespół stresu pourazowego — czym jest?
Zespół stresu pourazowego (PTSD — post traumatic disorder) to zaburzenie psychiczne, które występuje w okolicznościach intensywnej i długotrwałej ekspozycji na sytuacje stresowe. W konsekwencji przeciążenia zdolności psychologicznego radzenia sobie z negatywnymi bodźcami sytuacyjnymi, dochodzi do utrwalenia się psychopatologicznych objawów pourazowych. Prowadzą one do znacznego utrudnienia wykonywania codziennych czynności, realizowania się w środowisku zawodowym i rodzinnym. Pierwsze badania tego zagadnienia opierały się na doświadczeniach weteranów wojennych. Jednak nie tylko ich dotyczy ten problem.
Więcej o zdrowiu psychicznym dowiesz się z nowego serwisu Ratownik Medyczny
Sytuacja rozwodu może niestety prowadzić do wykształcenia się zespołu stresu pourazowego. Wynika to z faktu, iż wiąże się ona między innymi z:
- wystąpieniem konfliktów między małżonkami,
- zdradą partnera,
- zaniedbywaniem relacji rodzinnych,
- przemocą psychiczną,
- przemocą fizyczną,
- przemocą finansową,
- uzależnieniem partnera,
- współuzależnieniem,
- walką o dzieci,
- walką o majątek.
Te traumatyczne przeżycia potęguje konieczność składania zeznań, odwiedzenia sądu, lęk przed orzeczeniem sądu, przedłużające się rozprawy i ponowne spotkanie z partnerem.
Zespół stresu pourazowego — objawy
Zespół stresu pourazowego może generować bardzo dotkliwe objawy psychosomatyczne, czyli takie które wpływają na sferę psychiki i fizjologii człowieka. Do symptomów ze strony psychiki należą:
- stany lękowe — lęk jest uczuciem, które nie wiąże się z bodźcem zewnętrznym i nie ma podłoża w realnym niebezpieczeństwie,
- ataki paniki — brak możliwości złapania tchu, uczucie kołatania serca, niejednokrotnie kojarzone z zawałem serca,
- ruminacje — powracające, natrętne myśli, dotyczące między innymi ciężkich przeżyć, usłyszanych niegdyś wypowiedzi,
- przewlekłe uczucie smutku — niejednokrotnie połączone z uczuciem beznadziei, braku możliwości wyjścia z sytuacji,
- powracające sny — w których jednostka ponownie przeżywa trudne sytuacje,
- zaburzenia snu — sen przerywany, niedający uczucia wypoczynku lub niemożność zaśnięcia, wybudzanie się,
- niepokój wewnętrzny — często określany jako „dygotanie wewnątrz”,
- reakcje unikowe — wystrzeganie się sytuacji, które kojarzone są z osobami lub wydarzeniami traumatyzującymi,
- nadmierna czujność — jednostka znajduje się w permanentnym stanie zagrożenia,
- nerwowość i wybuchy gniewu — związane z nieprzepracowanymi emocjami,
- zaburzenia funkcjonowania kognitywnego — czyli trudności związane między innymi z koncentracją, uwagą i pamięcią.
Niejednokrotnie w wyniku przeciążenia zasobów, którymi dysponuje jednostka, dochodzi do „przerzucenia” ciężaru sytuacji na sferę fizjologiczną. Dochodzi wówczas do wystąpienia takich objawów jak między innymi:
- bóle brzucha,
- migreny,
- uporczywe biegunki,
- zaparcia,
- wrażenie znacznego osłabienia i niezdolności do wykonywania codziennych czynności.
Objawy te nie mają podłoża w złym funkcjonowaniu organizmu lub chorobie, lecz są wynikiem napotykanych trudności psychicznych.
Zespół stresu pourazowego — pomoc psychofarmakologiczna
Zespół stresu pourazowego może być zdiagnozowany przez lekarza psychiatrę lub psychologa. Niejednokrotnie niezbędnymi do ukojenia psychicznego bólu okazują się leki psychofarmakologiczne. Najczęściej lekarz psychiatra wspiera pacjenta, przepisując mu medykamenty antydepresyjne i przeciwlękowe. Dzięki temu można podnieść komfort codziennego funkcjonowania jednostki i przygotować na nawiązanie efektywnej współpracy terapeutycznej.
Zespół stresu pourazowego — pomoc psychoterapeutyczna
By zapobiec traumie po rozwodzie, warto zgłosić się po wsparcie do psychoterapeuty. Dzięki nawiązaniu takiej współpracy pacjent ma okazję nauczyć się rozpoznawania swoich emocji, przepracowywania ich, rozumienia siebie i swoich przeżyć, sposobów radzenia sobie z ciężkimi momentami. Warto zaznaczyć, iż współpraca ta odbywa się z wykorzystaniem tajemnicy zawodowej — wsparcie więc uzyskiwane jest w najbezpieczniejszych warunkach